کارگر ۲۴ – اگر کارفرما حق بیمۀ دوروز را واریز نکرده باید با شکایت در هیئت‌های حل اختلاف وزارت کار دوروز مذکور را احیا کنید و در زمرۀ سوابق خود درآورید.
آیا قانون محاسبۀ مستمری بازنشستگی بر مبنای پنج‌سال آخر خدمت هنوز در حال اجراست یا خیر؟ من شنیده‌ام این موضوع در برنامۀ ششم توسعه نیامده ولی سازمان تأمین اجتماعی هنوز آن را اجرا می‌کند. من درخواست بازنشستگی دادم ولی می‌خواهند حقوق‌ام را پنج‌ساله حساب کنند. وقتی اعتراض کردم گفتند هنوز چیزی به آن‌ها ابلاغ نشده است؟
در مادۀ ۸۲ قانون برنامۀ ششم توسعه آمده است: «برقراری مستمری بازنشستگان برای کلیۀ بیمه‌شدگان صندوق‌های بازنشستگی (اعم از کشوری، لشکری، تأمین اجتماعی و سایر صندوق‌های بازنشستگی دستگاه‌ها، نهادها و بانک‌ها) بر مبنای میانگین دوسال آخر دریافتی که دارای کسور بازنشستگی باشد.» بنابراین با وجود این مقرره، محاسبۀ مستمری براساس میانگین دستمزد پنج‌سال آخر خدمت فاقد وجاهت قانونی است. هنوز بخش‌نامه مربوط به آن صادر نشده، ولی درهرحال این مصوبه از ابتدای سال جاری قابل اجراست.
پدرم سال ۱۳۶۸ خود را بیمۀ مشاغل آزاد کرد با نرخ ۱۸ درصد. بعد از یک‌سال نتوانست حق بیمه‌اش را پرداخت کند. دوباره از سال ۱۳۹۵ شروع کرده به پرداخت حق بیمه. می‌خواستم بدانم آیا سال‌هایی که حق بیمۀ آن انقطاع داشته می‌تواند الآن پرداخت کند تا به سابقۀ بیمه‌اش اضافه شود؟
خیر، امکان پرداخت حق بیمۀ سال‌های قبل وجود ندارد.
پسری ۲۲ساله هستم. امسال اعتبار بیمۀ دفترچۀ درمانم تمام شد. آیا احتمال دارد حق فرزند از مستمری پدرم کسر شود؟
اعتبار دفترچۀ درمان برای فرزندان ذکور تا ۲۲ سالگی است. مگر این‌که اشتغال به تحصیل داشته باشند یا طبق نظر کمیسیون پزشکی ازکارافتادۀ کلی باشند.
برای ادامۀ تحصیل مجبور شدم سال مرخصی تحصیلی بدون حقوق بگیرم. در این مدت بیمه پرداخت نکردم. در مورد پرداخت حق بیمه این دوره می‌توان کاری کرد؟
خیر، کاری نمی‌توان کرد. سابقه با اشتغال و پرداخت حق بیمه در موعد مقرر قانونی ایجاد می‌شود.
در اردیبهشت ۱۳۹۵ بیمه‌ام بیست‌وهشت روز رد شده است. برای دریافت بیمۀ بیکاری مراجعه کردم. به‌جای ۳۶۵ روز، ۳۶۳ روز حق بیمه برایم رد شده است. آیا راهکار قانونی برای جبران کسری این دوروز وجود دارد؟
داشتن یک‌سال سابقه در آخرین کارگاه برای کسانی است که قرارداد آن‌ها موقت است و پایان قرارداد کارفرما حاضر به تمدید قرارداد نیست، وگرنه برای کسانی‌که قرارداد دائم دارند یا با وجود قرارداد موقت در حین قرارداد بیکار می‌شوند همان شش‌ماه سابقه کافی است. درهرحال اگر کارفرما حق بیمۀ دوروز را واریز نکرده باید با شکایت در هیئت‌های حل اختلاف وزارت کار دوروز مذکور را احیا کنید و در زمرۀ سوابق خود درآورید.
آیا می‌توانم با ۶۰ سال سن و ۲۳ سال سابقه بازنشسته شوم؟ در حال حاضر بیمۀ مشاغل آزاد هستم. اگر همین الآن بازنشسته شوم حقوقم ماهیانه چقدر خواهد بود؟
شرایط بازنشستگی برای بیمه‌های اجباری و مشاغل آزاد یکسان است. شما می‌توانید با ۶۰ سال سن و حداقل ۲۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه بازنشسته شوید. مستمری براساس سنوات پرداخت حق بیمه محاسبه می‌شود که از حداقل حقوق سال مربوطه کم‌تر نخواهد بود. علاوهبراین مستمری بستگی به حقوق مبنای کسر حق بیمۀ دو سال آخر اشتغال نیز دارد. درهرحال مستمری شما از ۹۳۰هزار تومان به‌عنوان حقوق پایه کم‌تر نخواهد بود که به‌همراه دیگر مزایا به یک‌میلیون و ۱۵۰هزار تومان خواهد رسید.
از سال ۱۳۸۴ تحت تکفل پدرم هستم که بیمۀ ایشان مربوط به بنیاد جانبازان است. به‌تازگی خودم درخواست بیمۀ خویش‌فرما از سازمان تأمین اجتماعی کردم. آیا بیمۀ تکفل پدر برای من سابقه‌ای محسوب می‌شود؟ در صورت بیمه شدن، بیمۀ قبلی باطل می‌شود؟
برای متکفلین سابقۀ بیمه منظور نمی‌شود. فقط به این افراد خدماتی از قبیل خدمات درمانی ارائه می‌شود که با اشتغال و بیمه شدن نیز موضوع بیمۀ کفالت آن‌ها منتفی است.
آیا می‌توانم بیمۀ بیکاری و بازنشستگی را به هم متصل کنم. درصورتی‌که این امر امکان داشته باشد چقدر بیمۀ بیکاری و بازنشستگی می‌گیرم؟
چنین چیزی زمانی رخ می‌دهد که مقرری‌بگیر بیمۀ بیکاری در زمان شروع دریافت مقرری بیش از ۵۵ سال سن داشته باشد. دراین‌صورت فرد مذکور تا زمانی که شرایط بازنشستگی را احراز کند می‌تواند از مقرری بیمۀ بیکاری برخوردار شود. میزان مستمری بازنشستگی به سنوات پرداخت حق بیمه و حق بیمۀ پرداختی در دوسال قبل از بازنشستگی بستگی دارد.
دریافت بیمۀ بیکاری سابقه حساب می‌شود یا خیر؟
بله، دورۀ دریافت مقرری بیمۀ بیکاری برای بیمه‌شده سابقه منظور می‌شود.
ده‌سال بیمۀ تأمین اجتماعی بودم و هشت‌سال است بیمۀ خدمات درمانی هستم. اکنون شنیدم که برای انتقال سابقه مبلغ زیادی باید بپردازم. این‌گونه است؟ راهی هست که مبلغ کم‌تری پرداخت کنم؟
در صورت انتقال سابقه مابه‌التفاوت آن به‌روز محاسبه و وصول می‌شود. یعنی حقوق فعلی مبنای کسر حق بیمه، ملاک محاسبۀ مابه‌التفاوت خواهد بود و سابقه زمانی تأیید و منظور می‌شود تا مابه‌التفاوت حق‌بیمه پرداخت شده باشد.
پدرم ۱۶ سال در مغازه‌ای کار می‌کرد که صاحب کار او را بیمه نکرد. در حال حاضر دارای ۵۰ سال سن است و چون مغازه دعوایی بوده و درحال‌حاضر مالکان دیگری مغازه را در اختیار گرفته و آن را پلمب کرده‌اند، پدرم بیکار شده است. به ادارۀ کار شکایت کرده‌ایم. آیا بیمۀ او قابل اثبات است؟ با توجه به این‌که ۱۸ سال از قبل سابقه دارد، می‌تواند خود را بازنشسته کند؟
اول باید اشتغال ایشان در کارگاه مذکور توسط هیئت‌های حل اختلاف وزارت کار اثبات شود. مدارک لازم دراین‌خصوص شامل قرارداد کار، گواهی اشتغال، فیش حقوق و برگۀ حضوروغیاب یا هر سند و مدرکی است که بر پرداخت حقوق تأیید دارد. درنهایت چنان‌چه مدرکی نیز برای ارائه وجود نداشته باشد، بازرسی از محل می‌تواند موضوع اشتغال را اثبات کند.
صاحب جدید کارگاه در مورد حق‌وحقوق کارگران جانشین کارفرمای قبلی است و درصورتی‌که کارفرمای قبلی به تعهدات خود عمل نکرده باشد کارفرمای جدید موظف به اجرای آن است. بازنشستگی تا تأیید سابقۀ شخص در سازمان تأمین اجتماعی منتفی است. ضمناً برای بازنشستگی کسی‌که ۵۰ سال سن دارد، ۳۰ سال سابقه لازم است.
