بر اساس ماده ۶۲قانون مرخصی وزارت کار، مرخصی استحقاقی روزهایی از سال است که هر شخص می‌تواند بدون آنکه از حقوقش کم شود، در محیط کار حاضر نشود. همه افراد شاغل از جمله کارگرها، کارمندهای دولت و کارکنان بخش خصوصی مشمول این قانون می‌شوند.
* تعطیلات رسمی جزو ایام مرخصی نیست
مرخصی برای نیروی کار بخشی از حق قانونی وی است اما گاهی پیش می‌آید که نیروی کار از جزئیات حق و حقوق خود درباره مرخصی اطلاعات دقیق ندارند. ماده ۶۴ قانون کار بیان می‌کند: مرخصی استحقاقی سالانه کارگران با استفاده از مزد و احتساب چهار روز جمعه، جمعاً یک ماه است. سایر روزهای تعطیل جزء ایام مرخصی محسوب نخواهد شد. برای کار کمتر از یک سال, مرخصی مزبور به‌نسبت مدت کار انجام‌یافته محاسبه می‌شود.
یکی از سؤالاتی که همواره برای نیروی کار به وجود می‌آید این است که؛ اگر کارگری به‌صورت سه نوبت کار در خط تولید شاغل باشد و بخواهد ۵ روز درخواست مرخصی استحقاقی نماید، مثلاً از یکم تا پنجم تیرماه مرخصی خود را نوشته باشد ولی سوم و چهارم تیر تعطیل رسمی است آیا این دو روز تعطیل رسمی به آن ۳ روز غیرتعطیل اضافه می‌شود؟ یعنی جمعاً ۵ روز به مرخصی می‌رود؟ آیا باید در موارد این‌چنینی مرخصی به‌صورت جداجدا نوشته شود و ایام تعطیل رسمی در آن لحاظ نشود یا خیر؟ آیا ایام تعطیل رسمی که بین روزهای مرخصی استحقاقی قرار می‌گیرد جزو همان مرخصی استحقاقی محاسبه می‌شود؟
اداره کل روابط کار و جبران خدمت وزارت کار در پاسخ به این دسته از سؤال کنندگان با استناد به ماده ۶۴ قانون کار بیان می‌کند: “مرخصی استحقاقی سالانه کارگران با استفاده از مزد و احتساب ۴ روز جمعه, جمعاً یک ماه است.
سایر روزهای تعطیل جزء مرخصی محسوب نخواهد شد. برای کار کمتر از یک سال, مرخصی مزبور به‌نسبت مدت کار انجام‌یافته محاسبه می‌شود.”، بر این اساس چنانچه اثنای مرخصی مقارن با ۲ روز تعطیل رسمی باشد روزهای تعطیل رسمی در حکم مرخصی نخواهد بود.
در خصوص درخواست مرخصی باید صرفاً میزان مرخصی به روز یا ساعت ذکرشده و تاریخ یا ساعت شروع و تاریخ یا ساعت پایانی مرخصی ذکر گردد، به طور مثال به‌عبارتی چنانچه حدفاصل روزهای اول مرداد (شنبه) الی ۷ مرداد (جمعه) مصادف با دو روز تعطیل رسمی (دوشنبه و سه‌شنبه) باشد و کارگر بخواهد از ۴ روز مرخصی استفاده کند باید در برگه مرخصی خود میزان مرخصی را ۴ روز و تاریخ شروع را از ۱۴۰۳.۵.۱ لغایت ۱۴۰۳.۵.۶ قید نماید.
