با استناد بر تبصره ۱ ماده ۵۱ قانون کار ساعات کار هفتگی نباید از ۴۴ ساعت در هفته تجاوز کند. این ماده تعیین کننده ساعات کاری روزانه کارگران است. در هر هفته ۷ روز داریم که ۶ روز آن غیر تعطیل و ۱روز آن یعنی جمعه تعطیل است. در نتیجه از محاسبه تقسیم ۴۴ بر ۶ ، حاصل ۷.۳۳ بدست می‌آید. بنابراین عزیزان کارگر روزی ۷ ساعت و نیم را باید کار کرده و تا ۴۴ ساعت حاصل شود. البته در تبصره ی ۱ ماده ۵۱ قانون کار ذکر شده است در برخی مشاغل می شود که ساعات کاری برخی روزها کمتر یا بیشتر شود که با توجه به صلاح دید مدیریت ساعات کاری تغییر می‌کند ولی در مجموع ساعات کار هفتگی با ۴۴ ساعت تکمیل شود.

قانون کار در رابطه با کار در روزهای تعطیل

در ماده ۶۲ قانون کار روز جمعه برای کارگران تعطیلی هفتگی حساب می‌شود. مزد و مزایا و بیمه روز جمعه باید بدون حضور کارگر در کارگاه پرداخت شود. در ماده ۶۳ نیز تعطیلات رسمی تقویم کشور و ۱۱ اردیبهشت به عنوان روز کارگر برای کارگران تعطیل با مزد است.

با تلفیق مفاد مواد ۵۱ و ۶۲ و ۶۳ قانون کار: اگر کارگر در روزهای تعطیل رسمی کار کند و به جای آن روز دیگری تعطیل نشود باعث افزایش ساعات کار کارگر از مدت ساعات کار موظفی و در نهایت اضافه کاری محسوب می شود. عنوان تعطیل کاری همان اضافه کاری است و این عنوان عرف شده و در قانون کار تعطیل کاری وجود ندارد.

حداقل و حداکثر ساعت کار در ماه

با در نظر گرفتن موضوعاتی که در بالا اشاره شد و با توجه به این که ساعت کاری هر شاغل در ایران، ۷ ساعت و ۳۰ دقیقه است، بنابراین ساعت کار عادی شاغلان بر اساس این فرمول که در زیر آمده است، محاسبه می سود:

(روز های عادی x۲۰/۷) + (روز های جمعه و تعطیلات x ۲۰/۷) + (روز های مرخصی x۲۰/۷)

ساعت فعالیت عادی هر شاغل = روز های هر ماه ضرب در ۲۰/۷

با توجه به فرمول فوق، ساعت کار عادی شاغلان در شش ماهه اول سال، ۲۲۷ ساعت و در شش ماهه نیمه دوم سال، ۲۲۰ ساعت است. در ماه اسفند، ۲۱۲ ساعت خواهد بود. ساعات باقی مانده، اضافه کاری حساب خواهد شد.

شرایط محاسبه اضافه کاری

به یاد داشته باشید که اضافه کاری امری اختیاری برای کارگر است و تنها در صورت موافقت امکان اجرای آن وجود دارد. در صورت موافقت کارگر یا کارمند، باید با شرایط ذکر شده در قانون و پرداخت ۴۰ درصد اضافه بر مزد عادی حقوق کارگر یا کارمند پرداخت شود. شرایط محاسبه اضافه کاری به این صورت است که اضافه کار تنها زمانی مورد محاسبه قرار می گیرد که ساعات کار موظفی تکمیل شده باشد. اگر میزان ساعات اضافه کاری در طول ماه بیشتر از ساعات کاری باشد که کارگر موظف به انجام آن است، میزان اضافه آن مورد محاسبه قرار نمی‌گیرد.

حقوق و دستمزد دریافتی در روزهای تعطیل

دستمزد کارگران و کارمندان در روزهای تعطیل بدین صورت می باشد که طبق اضافه کار محاسبه می شود و در هر ساعت کاری ۴۰% اضافه بر دستمزد روزهای عادی دریافت می کنند. حال ممکن است که این مبلغ بین کارفرما و کارگر بیشتر از این درصد تعیین شده باشد که با قانون کار هیچ گونه مغایرتی ندارد.

مرجع تعیین ساعات کاری و اضافه کاری، اداره امور اجتماعی کار است. بر طبق این قانون اگر که کارگر خودش تمایل به انجام اضافه کاری بیشتر از ساعات تعیین شده وزارت کار باشد، نیازی نیست که به اداره کار اطلاع دهد. اما اگر کارفرما قصد اضافه کاری بیشتر از ساعات تعیین شده وزارت کار داشته باشد، باید به اداره کار اطلاع دهد.

نحوه محاسبه حقوق روز تعطیل حقوق

روز تعطیل به این صورت است که ساعاتی که کارگر در روز تعطیل کار می کند، بایستی در ۱۴۰ درصد ضرب شده و ماحصل نیز در ۲۲۰ ساعت. عدد به دست آمده به حقوق پایه کارگر، تقسیم می شود. طبق ماده شصت و دوم قانون کار، روز جمعه، روز تعطیل همه کارگران در طول هفته بوده و کارگران، مزد این روز را دریافت می کنند. لذا اگر فردی در این روز، موظف به فعالیتی اشتغال داشته باشد، بایستی حقوق روز تعطیل به او پرداخت شود. توجه داشته باشید که شاغلانی که به هر عنوان در روز های جمعه طول ماه، مشغول به فعالیت می شوند، در مقابل عدم استفاده از تعطیلی روز جمعه، ۴۰ درصد اضافه بر مزد دریافت می کنند.