کارگران فضای سبز شهرداری تهران می گویند؛ هنوز به مبلغ سال گذشته حقوق دریافت می‌کنیم و در حالی که پنجشنبه و جمعه باید یک روز تعطیلی داشته باشیم، اما باید سرکار بیاییم و بابت آن هم اضافه حقوق نمی‌دهند.
گروهی از کارگرانی که رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر تهران در صحن شورا به آن‌ها اشاره کرده است، کارگران فضای سبز شهرداری تهران هستند که در مناطق ۲۲ گانه شهرداری تهران با پیمانکاران متفاوت در فضای سبز شهر تهران مشغول به کار بوده و برای زنده نگه داشتن فضای سبز شهر از صبح بسیار زود تلاش می‌کنند. این کارگران بدون حتی یک روز تعطیلی در تمام روزهای هفته مشغول فعالیت هستند، در حالی که پیمانکاران فضای سبز برخی از مناطق همچنان حقوق سال گذشته را به آن‌ها می‌پردازند و هنوز خبری از افزایش حقوق برای این کارگران نیست.
در یک صبح بهاری به جمع گروهی ۷ نفره از کارگران فضای سبز که در یکی از پارک‌های جنوبی شهر تهران خدمت می‌کنند، می‌روم. همگی‌شان لباس سبز رنگ برتن دارند و در ساعات اولیه صبح بعد از اینکه کمی از کار فارغ شده‌اند، من را در جمع صمیمانه‌شان پذیرا شده‌اند تا باهم گپ و گفتی درباره وضعیت کار و زندگی‌شان داشته باشیم.
سبزپوشان شهرداری تهران که در فضای سبز مشغول به کار هستند هر روز با دستان پینه بسته و صورت های آفتاب سوخته از ساعت ابتدایی صبح مشغول آبیاری، هرس کردن و … فضای سبز شهر تهران هستند تا چهره شهر را زیباتر کرده و فضای بهتری را برای شهروندان آماده کنند.
هنوز به مبلغ سال گذشته حقوق دریافت می‌کنیم
رضا یکی از کارگرانی است که در این پارک کار می‌کند. او هر روز ساعت ۶ صبح در سرکارش حاضر می‌شود و بعد از اتمام کارش به محل شغل دومش می‌رود و در نهایت ساعت ۱۱ شب به خانه می‌رسد، او درباره وضعیت کاری خود و همکارانش می‌گوید: «متاسفانه زندگی برای کارگران بسیار سخت می‌گذرد. حقوق ما بسیار کم است. الان ۸ میلیون می‌گیریم؛ یعنی هنوز داریم به مبلغ سال گذشته حقوق دریافت می‌کنیم، اعلام کرده‌اند که ۳۵ درصد به حقوق ما اضافه خواهد شد، اما ما هنوز چیزی از این اضافه حقوق ندیده‌ایم و هنوز نمی‌دانیم که اضافه خواهد شد یا نه و حتی نمی‌دانیم که اضافه‌حقوق کی پرداخت خواهد شد.»
در همان روزهای اول ماه حقوق مان تمام می شود
ین حقوقی که ما می گیریم نهایت ده روز دوام می‌آورد، تازه اگر مستاجر نباشیم، اما بسیاری از همکاران ما مستاجر هستند و همان روزهای اول همه حقوقشان تمام می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: «همیشه اعلام می‌شود حقوق اضافه خواهد شد، اما در موقع پرداخت کم می‌شود. البته این را هم بگویم زمانی هم که حقوق اضافه می‌شود، شاید ما دو الی سه ماه اموراتمان بگذرد، اما بعد از دو الی سه ماه بعد که دوباره اجناس گران می‌شود دوباره به مشکل می‌خوریم. این حقوقی که ما می گیریم نهایت ده روز دوام می‌آورد، تازه اگر مستاجر نباشیم اما بسیاری از همکاران ما مستاجر هستند و همان روزهای اول همه حقوق تمام می‌شود.»
سعید یکی دیگر از کارگرانی است که در جمع ما حضور دارد. او وارد بحث می‌شود و می‌گوید: «من ۶ میلیون کرایه خانه می‌دهم. این دوماه هنوز حقوقم همان حقوق سال گذشته است که ۸ میلیون تومان بود. زندگی با سختی می‌گذرد. من حدود ۳۰ سال کار کرده‌ام و بازنشسته شده‌ام، اما چون ۱۸ سال سابقه بیمه داشتم و فقط ۱۸ سال سابقه رد شده بود حدود ۵ میلیون بابت آن می‌گیرم و برای همین مجبور شدم دوباره به سرکار بیایم چون با ۴ الی ۵ میلیون تومان که زندگی نمی‌گذرد و الان بعد از بازنشستگی هم دوباره کارگری می‌کنم.»
از روی زن و بچه‌یمان واقعا شرمنده‌ام
من مستاجرم ۶ میلیون اجاره می‌دهم. ما واقعا در مضیقه زندگی می‌کنیم. مدت هاست که برای خودمان گوشت نخریده‌ام و اگر مهمانی منزلمان بیاید مجبور می شوم، هزینه کنم اما برای روزانه خودمان با این حقوق نمی‌توانم.
وی که دارای ۶ فرزند است و همه فرزندانش هم متاهل هستند، ادامه می‌دهد: «با نان خالی زندگی می‌کنیم، اگر بخواهیم یک وعده مهمانی بگیریم، باید کلی هزینه بدهیم. من مستاجرم ۶ میلیون اجاره می‌دهم. ما واقعا در مضیقه زندگی می‌کنیم. من مدت هاست که برای خودمان گوشت نخریده‌ام و اگر مهمانی منزل ما بیاید مجبور می شوم هزینه کنم اما برای روزانه خودمان نمی‌توانم و نمی‌رسم با این حقوق. ما از روی زن و بچه‌یمان واقعا شرمنده‌ام، چراکه نمی‌توانیم یک روز دست زن و بچه‌مان را بگیریم و به گردش برویم و استراحت کنیم. از سال ۶۲ یا ۶۳ که به مشهد رفته‌ام دیگر نتوانسته‌ام با همسرم به یک سفر بروم. چون نه وقت داریم و نه پولی که هزینه سفر کنیم.»
مسافرت نمی‌توانیم برویم چون اصلا تعطیلی نداریم
پنجشنبه و جمعه باید یک روز تعطیلی داشته باشیم که نمی‌دهند و ما باید سرکار بیاییم و بابت آن هم حقوق اضافه نمی‌شود. واقعا بی‌قانونی در حوزه کاری ما بیداد می‌کند. ما زیر دست پیمانکار کار می‌کنیم و او هر طور که بخواهد رفتار می‌کند.
در ادامه صحبت‌مان دوباره رضا وارد بحث شده و ادامه می‌دهد: «اکثر ما شغل دوم نداریم، اما من شغل دوم دارم. البته من با اینکه یک فرزند هم بیشتر ندارم اما باز هم کم می‌آورم. من تا ۱۱ شب کار می‌کنم و در کل نمی‌توانم به خانواده‌ام برسم.»
وی در پاسخ به این سوال که آیا تعطیلی پایان هفته و یا مرخصی دارند، خاطرنشان می‌کند: «ما نمی‌توانیم از زندگی لذت ببریم ما حتی یک مسافرت ساده هم نمی‌توانیم برویم. چون اصلا تعطیلی نداریم یعنی حق تعطیلی ما را به راحتی می‌خورند. پنجشنبه و جمعه باید یک روز تعطیلی داشته باشیم که نمی‌دهند و ما باید سرکار بیاییم و بابت آن هم حقوق اضافه نمی‌شود. واقعا بی‌قانونی در حوزه کاری ما بیداد می‌کند. ما زیر دست پیمانکار کار می‌کنیم و پیمانکار هر طور که بخواهد رفتار می‌کند.»
رضا تصریح می‌کند: «بیمه یک مدت توسط پیمانکاران خورده می‌شد، اما بعد شهرداری به این موضوع ورود کرد و الان چند سالی است که بیمه ما خیلی خوب شده است و دیگر خدارو شکر حق بیمه‌مان را نمی‌خورند. تقریبا سال به سال یک مناقصه برگزار می‌شود و هر کسی که در مناقصه برنده شود، کار را دست می‌گیرد البته هر کسی هم که وارد می‌شود یک قانون خاص برای خود دارد و در کل به کارگر جماعت نمی‌رسند.»
وی ادامه می‌دهد: «از لحاظ معیشتی وضعیت ما بسیار نامناسب است. بسیاری از همکاران ما بیمار هستند و سن‌شان بالا رفته است و پا به سن گذاشته‌اند. همچنین از سوی دیگر جوانان این شغل را نمی‌پذیرند و ما نزدیک دو الی سه نفر کم داریم و فشار کار بر ما زیادتر می‌شود و به همین دلیل ما خسته می‌شویم و در خانه عصبی هستیم و به دلیل کار زیاد دیگر جانی برای ما نمی‌ماند که بخواهیم کار دوم بگیریم. از ساعت ۶ سر کار هستیم تا دو بعد از ظهر. اضافه کار هم به ما نمی‌دهند. آنهایی هم که دوازده ساعت کار می کنند هم حدود ۲۰۰ تومان اضافه کار می‌گیرند که بسیار کم است. در حالی که ۴ ساعت در روز بیشتر از ما کار می‌کنند و این واقعا ظلم است.»
کارگران اتباع، دل به کار نمی دهند
از او درباره حضور اتباع در این شغل می‌پرسم و رضا پاسخ می‌دهد: «اتباع هم حضور دارند، اما متاسفانه وقتی از اتباع استفاده می‌شود چون حقوقشان کمی پایین است کار نمی‌کنند و به اشکال مختلف از زیر کار در می‌روند و اکثرا هم سن‌هایشان کم است. آن‌ها که وارد بودند همه رفتند. البته اینهایی که هستند، همین حدود حقوق دریافت می‌کنند اما دل به کار نمی‌دهند. این جا مملکت ما است و ما دلمان برای آب و خاک کشورمان می‌سوزد و نمی‌خواهیم آب و خاک از بین برود، اما آن‌ها دلسوزی برای این کار نمی‌کنند و گاهی اوقات هم آب را هدر می‌دهند.»
پیمانکار حتی یک روز برایم بیمه رد نکرده است
علی کارگر دیگری است که در میانه صحبت با ما همراه می‌شود و می‌گوید: «من ۶ سال تمام کار کردم و پیمانکار حتی یک روز برایم بیمه رد نکرده بود و الان تمام آن روزها برایم حساب نمی‌شود و دستم به هیچ جا نرسید. به اداره کار هم که مراجعه می‌کنم می‌گویند بروید پیمانکار را پیدا کنید خب من نمی‌دانم او کجاست. شاید اصلا به خارج از کشور رفته باشد تکلیف من چیست. من چطور باید او را پیدا کنم.»
۳۰۰ هزار تومان بابت یک روز نرفتن از من کم کرده اند
اگر یک روز سرکار نرویم، جریمه هم می‌شویم. اگر مریض هم باشیم باید برویم، چراکه اگر نرویم، کارمان بر دوش همکارانمان می‌افتد.
وی ادامه می‌دهد: «کارفرما روی ما فشار می‌آورد و توان ما را گرفته‌است. اگر یک روز سرکار نرویم، جریمه هم می‌شویم. اگر مریض هم باشیم باید برویم، چراکه اگر ما نرویم، کار ما هم بر دوش همکارانمان می‌افتد. وقتی هم که نباشیم باید آن‌ها کار ما را انجام دهند. اگر مرخصی بگیریم اسمش مرخصی است، اما در واقع یک نفر دیگر باید کار ما را جبران کند، البته ۳۰۰ هزار تومان بابت یک روز نرفتن، از من کم کرده اند. ۶ سال قبل ما ۱۲ نفر بودیم اما مدام نیرو از ما کم شده است و الان به ۶ نفر رسیده‌ایم.»
اموراتمان نمی‌گذرد؛ ضایعات جمع می‌کنیم و می‌فروشیم
وی می افزاید: الان کارگر خدمات شهری ۱۲ و نیم الی ۱۳ دریافت می‌کند، اما ما همچنان ۸ میلیون حقوق می‌گیریم و اگر یک روز هم نرویم، ۳۰۰ هزار تومان از آن کم می‌شود. چون فشار کار زیاد است توان کاری را از ما می‌گیرند، برای همین نه فقط من بلکه بسیاری از همکارانم ضایعات جمع می‌کنیم و می‌فروشیم تا اموراتمان بگذرد، چراکه با این حقوق زندگی ما نمی‌گذرد در واقع برای ما به عنوان کارگر شهرداری واقعا آبرویزی است که باید زباله جمع کنیم و مدام در زباله‌ها به دنبال ضایعات هستیم. در شهرداری بیشترین کار بر دوش کارگران است، اما حقوق کمی دریافت می‌کنند. ما کار می‌کنیم اما هیچ وقت دیده نمی‌شویم.»
در شهرداری بیشترین کار بر دوش کارگران است، اما حقوق کمی دریافت می‌کنند. ما کار می‌کنیم، اما هیچ وقت دیده نمی‌شویم.
۳ صبح بیدار می‌شوم تا از قلعه‌حسن خان ساعت ۶ به سرکار برسم
علی که قبلا در یکی از محلات جنوب تهران ساکن بوده است، می‌گوید: «در یکی از محله‌های پایین شهر ساکن بودیم، اما دیگر نتوانستم از هزینه کرایه خانه بربیایم و به قلعه‌حسن خان رفتم. اینجا هم که الان می‌نشینم اصلا جای مناسبی نیست، الان در آنجا ماهی ۳ میلیون کرایه می‌دهم و ساعت ۳ صبح بیدار می‌شوم و تلاش می‌کنم تا ساعت ۶ خودم را به سرکار برسانم.»
یکی دیگر از کارگران این مجموعه می‌گوید: «من در پردیس زندگی می‌کنم و ماهی ۵ میلیون کرایه می‌دهم صبح ساعت ۴ و نیم از پردیس حرکت می‌کنم تا ساعت ۶ سرکار باشم، ۳۸ سال سن دارم و بدون هیچ تعطیلی هر روز سرکار هستیم و در ماه هم دو روز و نیم حق مرخصی داریم که گاهی اوقات از ما کسر می‌شود.»
وی درباره سختی های کار می گوید: «ما در محدوده پارک کار می کنیم و همه جور آدم اینجا حضور دارند. گاهی اوقات معتادان سرنگ های خالی را در فضای سبز رها می کنند و ما باید مراقب باشیم تا برای کسی به ویژه کودکان که در پارک بازی می کنند، مشکل ایجاد نشود.»
به گفته شهردار تهران ۲۶ هزار نفر از افرادی که به طور مستقیم و غیرمستقیم با شهرداری تهران همکاری دارند، کارگران و زحمت‌کشان حوزه خدمات شهری و فضای سبز هستند. زاکانی استیفای حقوق این افراد را مهم‌ترین دغدغه خود می‌داند.او اگرچه در آیین تجلیل از خادمان غدیر گفته بود؛ در خصوص ساماندهی و همسان‌سازی حقوق کارگران حوزه خدمات شهری و فضای سبز در مناطق مختلف در گام اول در حوزه پاکبان‌های محترم اتفاقات خوبی رخ داده اما در حوزه فضای سبز، عقب هستیم و شخصاً پیگیر هستم تا این موضوعات نیز به سامان برسد، اما کارگران فضای سبز گلایه‌های بسیاری نسبت به حقوق و معیشت و همچنین کار هر روزه، بدون هیچ تعطیلی دارند و در چنین شرایطی بهتر است شهردار تهران هر چه زودتر نسبت به ساماندهی وضعیت معیشت و حقوق این قشر زحمتکش اقدامات لازم را انجام دهد.
