بیکاری یکی از بزگترین معضلات کشور است. روز به روز بر تعداد فارغ التحصیلان دانشگاهی افزوده می‌شود در حالیکه در بازار کار جایی برای آن‌ها وجود ندارد. در چنین وضعیتی زنان نسبت به مردان از موقعیت بدتری برخوردار هستند. امروز به رغم افزایش چشمگیر ورود زنان به دوره‌های تحصیلات عالی، نقش زنان در اقتصاد کشور بسیار پایین است به طوری که سهم آن‌ها در کل اشتغال ایران کمتر از ۲۰درصد است. شیوع کرونا نیز وضعیت اشتغال زنان در جامعه را به مراتب بدتر کرد. طبق آمار رسمی در دوران شیوع کرونا زنان بیشتر از مردان شغل خود را از دست دادند.
سمیه گلپور|دکتر سمیه گلپور
سمیه گلپور، رئیس کمیته بانوان کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران در خصوص اشتغال زنان می‌گوید: اصل مسلمی که در حوزه‌ی اشتغال و توسعه‌ی پایدار یک جامعه وجود دارد، این است که همه بتوانند در سازندگی یک کشور نقش موثری داشته باشند و چرخ‌های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی جامعه را بچرخانند. از اینرو اصل برابریِ جنسیتی در حوزه‌ی اشتغال امری ضروری است.
وی ادامه داد: علی رغم‌اینکه بالای ۶۵درصد از کرسی‌های دانشگاه در اختیار زنان است اما متاسفانه در بازار کار فرصتهای شغلی برابری بین زنان و مردان وجود ندارد.
گلپور با اشاره به ریشه‌های مختلف ایجاد چنین وضعیتی گفت: در زمینه‌ی سیاسی – اجتماعی کوتاهی‌های بسیاری در حوزه‌ی اشتغال و به خصوص اشتغال زنان صورت گرفته که می‌طلبد سیاستگذاران این حوزه بیشتر به آن توجه کنند.
رئیس کمیته بانوان کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران گفت: توان و بهره‌وری زنان کمتر دیده شده است. باید به این موضوع توجه کنیم که زنان در حوزه‌ی اشتغال بهره‌وری بالایی دارند و چه بسا با توجه به این موضوع و ورود زنان به عرصه‌ی اشتغال جهش چمشگیری در حوزه‌ی توسعه‌ی پایدار در سطح اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی داشته باشیم. کما اینکه کشورهای توسعه یافته نیز توجه ویژه‌ای به این مسئله دارند.
گلپور به وظایف سنگینی که بر دوش زنان در رابطه با کار خانه گذاشته شده، گفت: متاسفانه فرهنگ تقسیم کار عادلانه در خانه بسیار ضعیف است. برای بسیاری از خانواده‌ها این موضوع که تمام وظایف خانه بر دوش زنان است جا افتاده است در حالیکه این تصور اشتباه است. باید فرهنگ تقسیم کار عادلانه را بین خانواده‌ها جا انداخت که زنان نیز بیشتر بتوانند در عرصه‌ی اجتماعی فعالیت داشته باشند.
وی بیان کرد: متاسفانه کار منزل ارزش‌گذاری نشده است و این واقعا ظلم است که زنانی که رغبت به حضور در اجتماع دارند، به دلیل وظایفی که در خانه بر دوش آن‌هاست نمی‌توانند وارد اجتماع شوند. فرهنگ باید اصلاح شود و این مسئله‌ی مهمی است که سیاستگذاران حوزه اشتغال باید به آن توجه کنند. باید نگاه همه‌جانبه‌تری به این مسئله داشت.
گلپور تصریح کرد: مجموعه‌ی اینها باعث می‌شود که زنان علی رغم اینکه سواد دانشگاهی دارند اما در فرصتهای مناسب شغلی قرار نگیرند. امروز آمار مشاغل غیررسمی بین زنان بسیار بالاتر از مردان است. در واقع بیشتر زنان از مشاغلی برخور دارند که تامین کننده‌ی نیازهای اقتصادی یک خانواده نیست.
رئیس کمیته بانوان کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران بیان کرد: باید در حوزه‌ی اشتغال به جای نگاه جنسیتی به استعداد و توانایی افراد توجه کنیم. بخشی از این کار را می‌توان با مکانیسم درستی که در سیستم آموزشی تعبیه می‌شود انجام داد.
گلپور بیان کرد: رشد و تعالی زنان در جامعه اولین گام برای رشد خانواده و اجتماع است و باعث می‌شود نسل‌های آینده نیز در وضعیتی بهتر قرار بگیرند. بنابراین حضور زنان در جامعه را شاید بتوان اولین قدم در جهت رشد آن جامعه دانست. متاسفانه آنچه ما الان می‌بینیم این است که از استعدادها و توانمندی‌های زنان درست استفاده نمی‌شود.
رئیس کمیته بانوان کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران به عدم اجرای قوانین حمایتیِ اشتغال زنان اشاره کرد و گفت: به طور مثال در قانون گفته شده در محیط کار زنان باید مهد کودک قابل اعتماد وجود داشته باشد تا زنان برای نگهداری از فرزند خردسال خود دغدغه‌ای نداشته باشند اما آیا به چنین قانونی توجه می‌شود؟ برخی از مراکز به جای اینکه این قانون را اجرا کنند مبلغ ناچیزی روی فیش حقوقی زنان می‌گذارند تا رفع تکلیف کنند.
وی گفت: اجرای حمایتهایی که در قانون آمده است می‌تواند بخشی از مشکل و دغدغه‌ی اشتغال زنان را حل کند. دولت‌ها باید به این مسئله توجه کنند که همانطور که برای بقای یک خانواده نقش زنان و مردان توامان اهمیت دارد، اقتصاد یک کشور را نیز هر دو جنس باید بچرخانند و توجه به هر دو مهم است. در واقع هیچ کدام نباید در کار قربانی دیگری شوند.
گلپور در بخش دیگری از صحبتهایش به لزوم توجه دولت به موضوع کارآفرینی زنان اشاره کرد و گفت: متاسفانه ما قانون حمایتی از زنان کارآفرین نداریم اما علی‌رغم این وضعیت ما می‌بینیم زنان بسیاری با سخت‌کوشی و مقاومت در حوزه‌های مختلف فعالیت می‌کنند و اتفاقا فرصتهای شغلی خوبی هم ایجاد کرده‌اند. آن‌ها همچنین با استفاده از بسترهایی که فضای مجازی برایشان به وجود آورده است توانستند بدون هیچ حمایتی بازار فروش ایجاد کنند.
وی بیان کرد: پای صحب این زنان که می‌نشینیم می‌بینیم مشکلات بسیاری دارند که این مشکلات در شهرهای کوچک و مناطق دورافتاده بیشتر است. نقش دولت برای حمایت از این زنان بسیار زیاد است و دولت می‌تواند به موضوع کارآفرینی زنان و حمایت از آن‌ها به شکل جدی‌تری نگاه کند.
گلپور بیان کرد: دولت می‌تواند در زمینه‌ی تامین مواد اولیه کمک قابل توجهی به زنان کارآفرین کند و تسهیلاتی در اختیار زنان قرار دهد. باید برای زنان کارآفرین در وزارتخانه‌های مختلف کارگروهی ایجاد شود تا بتوانند مشکلات خود را به گوش سیاستمداران برسانند. دولت‌ها تاکنون اقدامات قابل ملاحظه‌ای برای زنان کارآفرین انجام نداده‌اند. سیاستگذاران باید روی این مسائل فکر کنند چراکه حضور زنان در جامعه می‌تواند به توسعه‌ی کشور کمک کند.
