شرکت نمایندگان کارگران در رقابتهای انتخاباتی مجلس شورای اسلامی امروزه یکی از مباحثی است که پس از بحث پیشثبتنام انتخابات دوره دوازدهم مجلس بیش از پیش در محافل تشکلی مطرح شده است. با پایان پیش ثبتنام، بسیاری این نکته را مطرح کردند که ضرورت دارد کارگران نیز در این مجمع بزرگ سیاسی و قانونگذاری کشور شرکت کرده و از منافع این بخش دفاع کنند. حتی خانه کارگر جمهوری اسلامی ایران نیز در این زمینه بیانیه و فراخوانی صادر کرد. با این حال، بسیاری هنوز موانعی در راه این حضور مشاهده میکنند.
محمدرضا تاجیک (عضو هیات مدیره مجمع عالی نمایندگان کارگری و عضو شورای عالی کار) در این رابطه با اشاره به برخی موانع در برابر جامعه کارگری برای حضور در انتخابات مجلس به عنوان نامزد، اظهار کرد: قطعا با حضور نمایندگان کارگر و حضور کارگران در مجلس میتوانیم بهتر حقوق این بخش مهم از جامعه را پیگیری کنیم. ما زمانی که از شرکت بهعنوان نامزد در انتخابات مجلس سخن میگوییم، از ورود به قوه مقننه این نظام سخن میگوییم؛ یعنی بهترین جایی که میتوان از حقوق از دست رفته کارگران دفاع کرد.
در میان جامعه کارگری بسیاری از افراد، پزشک، مهندس، متخصص، کارشناسان ارشد علوم انسانی و اقتصادی و.. هستند که در بخشهای زیادی از امور اجتماع نخبه و صاحبنظر به حساب میآیند. جامعه کارگری سرشار از نخبگان صاحبنظر آماده ورود به خانه ملت است.
وی افزود: اگر نمایندگان کارگری میتوانستند در مجلس شورای اسلامی حضور پیدا کنند و کرسی بدست بیاورند، پتانسیل بسیار خوبی را بهدست میآوردند تا بتوانند قوانین را آنطور که به نفع جامعه بازنشستگی و کارگری است تصویب کنند؛ اما به هرحال واقعیت تلخ این است که نمایندگان تخصصی و اصطلاحا «صنفیها» هنوز جایی در مجلس شورای اسلامی ندارند. متاسفانه اکثریت قاطع کرسیها در همه استانها متعلق به شخصیتهای سیاسی است. اگر یک ائتلاف با حمایت گسترده از نمایندگان مستقیم کارگری در سالهای قبل و امسال انجام میشد و یک فراکسیون قوی کارگری وارد مجلس میشدند، بسیاری از مطالبات اساسی جامعه کارگری به خوبی قابل پیگیری بود.
تاجیک با اشاره به برخی موضوعات حساس در جامعه کارگری گفت: اکنون اولویت اساسی کارگران ایران «امنیت شغلی» است. اگر امنیت شغلی و عدم وجود خطر اخراج آسان باشد، هم بحث دستمزد قابلیت اصلاح دارد و هم «تشکلیابی و بیان مطالبات» در کارگران بهتر صورت میگیرد. اکنون امنیت شغلی مسئلهای است که دقیقا در مجلس درحال پیگیری است و ما نیازمند زور بیشتر نمایندگان همسو در جهت هژمونیک کردن و بر کرسی نشاندن این بحث هستیم. بسیاری از مطالبات کارگران زیرشاخهای از بحث امنیت شغلی است که اگر این یک مورد حل شود و مسئله شوم قراردادهای موقت و سفید امضا حل شود، بسیاری مسائل دیگر نیز حل خواهد شد.
کارفرمایان در مجلس بهصورت مستقیم و به صورت در سایه و غیر مستقیم، همزمان حضور جدی دارند. این چنین نیست که بگوییم مجلس نهادی صرفا ملی بوده و صحنه رقابت و مجادله گروههای ذی نفع مختلف نیست.
عضو هیات مدیره مجمع عالی نمایندگان کارگری در پاسخ به کسانی که میگویند کارگران توان شناخت و ورود به سایر حوزههای غیر کارگری و غیراقتصادی مطرح در مجلس را ندارد، اضافه کرد: این دیدگاه کاملا غلط است و صاحبان آن به کلی اشتباه میکنند. اگر کسی جامعه کارگری را بشناسد، میفهمد که هرکس کار میکند و تحت پوشش بیمه سازمان تامین اجتماعی است، ذیل جامعه کارگری حساب میشود. هرچند بسیاری اقشار و گروههای غیرتحت پوشش نیز ممکن است جزء این جامعه باشند. در میان جامعه کارگری ما بسیاری از افراد، پزشک، مهندس، متخصص، کارشناسان ارشد علوم انسانی و اقتصادی و.. هستند که در بخشهای زیادی از امور اجتماع نخبه و صاحبنظر به حساب میآیند. جامعه کارگری سرشار از نخبگان صاحبنظر آماده ورود به خانه ملت است. بسیاری از دوستان ما که در ادوار مختلف عضو شورای عالی کار بودند نیز واقعا افراد نخبهای در کشور بودند. آنها هم از لحاظ تحصیلات و هم شناخت کاملا مسلط بودند و بنده عضو کوچک آنها محسوب میشوم.
وی افزود: مقایسههای این چنینی و تحقیرآمیز اساسا نباید مطرح شود، زیرا بنده به وضوح دیدهام که افرادی غیرمتخصص صرفاً براساس ارتباطات سیاسی و بدون حتی یک روز رزومه و سابقه اجرایی و مدیریتی و مدنی، وارد مجلس شدند و فقط یکسال طول کشیده تا بفهمند در چه نهاد مهمی وارد شدند. اینکه فردی تنها به خاطر حضور در یک اتوبوس قدرت و حضور در یک جناح وارد مجلس شود، از آسیبهای بسیار ناگوار سیاسی ما در مجلس است.
عضو شورای عالی کار و کمیته مزد با اشاره به حضور دیگر طبقات اجتماعی و اقشار در میان نمایندگان مجلس در میان شرکای اجتماعی روابط کار و تامین اجتماعی گفت: کارفرمایان و صاحبان سرمایه نیز در مجلس شورای اسلامی به صورت مستقیم و به صورت در سایه و غیر مستقیم، همزمان حضور جدی دارند. این چنین نیست که بگوییم مجلس نهادی صرفا ملی بوده و صحنه رقابت و مجادله گروههای ذی نفع مختلف نیست. این کارفرمایان یا خودشان مستقیم در انتخابات بهعنوان نامزد شرکت میکنند، و یا با حمایت مالی از شخصیتهای خاص سیاسی نماینده خود، بهطور مشخص افرادی که حامی منافع اتاقهای بازرگانی و تشکلهای کارفرمایی هستند را وارد مجلس میکنند. پس بهانههایی مانند اینکه مجلس صحنه تعارضات میان منافع مختلف نیست، اساسا اشتباه است.
تاجیک با اشاره به قدرت مجلس در حوزههایی که ذیل قدرت قوه مجریه و دولت (مثل شورای عالی کار و بحث مزد) است، اظهار کرد: بسیاری از تصمیمات مثل تعیین مزد در شورای عالی کار انجام میشود و مجلس در آن ورودی نمیکند تا شورای سه جانبه تصمیم بگیرد، اما در حوزه افکار عمومی و رایزنیهای پشت دربهای شورا، مجلس نیز اهمیت و جایگاه دارد. مجلسیان بهعنوان وکلای مردم، سخنگوی مطالبات آنها هستند و میتوانند این فشار را روی تصمیمات دولت بیاورند و حوزه نظارت خود را گسترده کنند. در نتیجه بزرگترین حامی ما در درون شورای عالی کار یا دیگر نهادهای تصمیمگیر در حوزه روابط کار و تامین اجتماعی، نمایندگان مجلس هستند و به همین دلیل این نهاد برای کارگران اهمیت خاص دارد.